Zdjęcie: Adobe Stock
Naukowcy z Science szacują, że około 1,4 miliarda osób na całym świecie mieszka w regionach, w których gleba jest zanieczyszczona metalami ciężkimi, w tym arsenem, kadmem, kobaltem, chromem, miedzią, niklem i ołowiem, w stopniu stanowiącym zagrożenie dla zdrowia. Problem ten dotyczy około 17 procent gruntów rolnych.
Autorzy badania ocenili ogólnoświatowy poziom ryzyka i wskazali wcześniej pomijane strefy wysokiego ryzyka zanieczyszczenia metalami ciężkimi, w szczególności na obszarach niskich szerokości geograficznych Eurazji.
Rosnący globalny popyt na określone metale oznacza, że toksyczne zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi prawdopodobnie wzrośnie. „Mamy nadzieję, że globalne dane dotyczące zanieczyszczenia gleby przedstawione w tym raporcie będą naukowym sygnałem ostrzegawczym dla decydentów i rolników, aby wdrożyli natychmiastowe i niezbędne działania w celu ochrony cennych światowych zasobów glebowych” – apelują autorzy publikacji w „Science”.
Zanieczyszczenie gleby niebezpiecznymi metalami ciężkimi pochodzi zarówno ze źródeł naturalnych, jak i z działalności człowieka. To zanieczyszczenie stanowi poważne ryzyko dla ekosystemów i zdrowia ludzi, którego nie można łatwo przeoczyć. Gdy metale przedostaną się do gleby, pozostają tam przez dziesięciolecia. Takie zanieczyszczenie zmniejsza plony, niekorzystnie wpływa na bioróżnorodność i zagraża jakości wody i bezpieczeństwu żywności poprzez bioakumulację z gleby do roślin i paszy, a następnie do zwierząt gospodarskich (które spożywają ludzie).
Wcześniejsze badania wykazały, że obecność toksycznych zanieczyszczeń metalami jest szeroko rozpowszechniona w glebach, jednak globalny zasięg problemu nie został w pełni zrozumiany. Aby wypełnić te luki w wiedzy, Deyi Hou z Uniwersytetu Tsinghua w Pekinie w Chinach wraz ze swoim zespołem zebrała dane z 1493 wcześniejszych badań regionalnych, obejmujących 796 084 próbek gleby. Naukowcy mieli na celu ocenę globalnego rozmieszczenia toksycznych metali w glebach rolniczych i zidentyfikowanie regionów, w których stężenia przekroczyły limity bezpieczeństwa.
Wykorzystując uczenie maszynowe i podejście modelowania, Hou i jej współpracownicy szacują, że od 14 do 17 procent światowej ziemi uprawnej — około 242 milionów hektarów — jest zanieczyszczonych co najmniej jednym niebezpiecznym metalem ciężkim. Kadm wyróżnia się jako najbardziej rozpowszechniony, a problem ten jest szczególnie wyraźny w Azji Południowej i Wschodniej, a także w częściach Bliskiego Wschodu i Afryki.
Nikiel, chrom, arsen i kobalt również przekraczają bezpieczne poziomy w różnych lokalizacjach. Przyczyny tej sytuacji wynikają zazwyczaj z połączenia czynników naturalnych (geologicznych) i działalności człowieka, takich jak górnictwo lub procesy przemysłowe.
Autorzy analiz podkreślają istnienie transkontynentalnego „korytarza wzbogaconego w metale”, który odnosi się do obszaru lądowego rozciągającego się przez niskie szerokości geograficzne Eurazji. Jego powstanie przypisuje się historycznej obecności kopalń, naturalnemu wietrzeniu skał bogatych w metale i stopniowemu procesowi wypłukiwania metali.
Łącząc te dane z globalnymi informacjami demograficznymi, naukowcy szacują, że na obszarach wysokiego ryzyka żyje od 0,9 do 1,4 miliarda ludzi. (PAP)
zan/ nie/
