05.02.2025. Premier Donald Tusk (C), minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk (P) oraz członkowie misji AX-4: Peggy Whitson (2L), Sławosz Uznański-Wiśniewski (2P) i Tibor Kapu (P) podczas spotkania w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, 5 bm. Spotkanie jest organizowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT), Polską Agencję Kosmiczną (POLSA) oraz Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). (jm) PAP/Piotr Nowak
Kosmos staje się przestrzenią, w której będą obecne także polskie ambicje – powiedział w środę premier Donald Tusk po spotkaniu z załogą misji Axiom-4. Kosmos już nie jest tylko „grą wyobraźni” – dodał.
W ramach misji Axiom-4 (Ax-4) wiosną tego roku czworo astronautów – Peggy Whitson (USA), jako dowódczyni misji, Shubhanshu Shukla (Indie), Tibor Kapu (Węgry) oraz Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – poleci na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). W środę troje członków tej załogi złożyło wizytę w Polsce, spotykając się m.in. z Donaldem Tuskiem.
„To jest dla nas prawdziwy przełom” – podkreślił premier na konferencji w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Przypomniał, że Europejski Bank Inwestycyjny zdecydował się zainwestować 300 mln euro w polski program satelitarny. „Polska jest bardzo zaangażowana we własny program kosmiczny, ale także w międzynarodowe inicjatywy, takie jak ta misja. Lot pierwszego polskiego astronauty w XXI wieku, a drugiego w ogóle to jest zwieńczenie tego pierwszego etapu, ale podkreślam – pierwszego etapu” – wskazał.
Zdaniem Tuska kosmos już nie jest tylko „grą wyobraźni”, czymś, co „tak sobie obserwujemy, czasami w telewizji, czasami w książkach science-fiction”. „Staje się przestrzenią, w której będą obecne także polskie ambicje. Znamy wszyscy to powiedzenie: +the sky is the limit+ („granicą jest niebo” – tłum. PAP). Dzisiaj możemy powiedzieć: +even the sky is not the limit+ („nawet niebo nie jest granicą” – tłum. PAP)” – powiedział.
Premier zwrócił też uwagę na symbolikę tego, że w załodze misji znaleźli się obywatele USA i Węgier. „Dla Polaków to są chyba narody najbliższe naszym sercom, niezależnie od polityki” – dodał Tusk.
Jego zdaniem każdy, kto interesuje się współczesną gospodarką czy technologiami wie, jak „ważna część tych wszystkich, radosnych, fajnych i tragicznych, przykrych wymiarów rzeczywistości odbywa się już w kosmosie”.
„Kto obserwuje wojnę w Ukrainie, ten wie, jak kluczową rolę odgrywają te możliwości, które rodzą się gdzieś w kosmosie – czy to jest łączność satelitarna, czy to są już operacje bezpośrednio na froncie” – powiedział Tusk, podkreślając przy tym, że to dzięki wsparciu Stanów Zjednoczonych i Europy wciąż możemy czuć się bezpiecznie. „To także dlatego, że wolny świat jest tak aktywny i tak kreatywny, jeśli chodzi o przestrzeń kosmiczną” – dodał.
Zdaniem premiera Polska jest coraz „aktywniejszym graczem” w rozwoju nauki i nowych technologii. „To brzmi ciągle może przesadnie ambitnie, ale to jest taki moment (…) i będziemy w tym pomagać, popularyzować nie tylko loty kosmiczne, ale i naukę” – zapewnił.
Dowódczyni misji Axiom-4 Peggy Whitson powiedziała, że ta międzynarodowa misja to ogromna szansa dla biorących w niej udział krajów, ale równie ważne jest inspirowanie kolejnego pokolenia. „Sprowadziliśmy na Międzynarodową Stację Kosmiczną osiem krajów, które wcześniej tam nie były, a także Europejską Agencję Kosmiczną. Przeprowadziliśmy już tam 105 różnych badań z udziałem naukowców z całego świata. To ogromny zaszczyt być częścią misji, w której Polska, Węgry i Indie wyślą swoich astronautów na ISS. Powinniście być z nich dumni” – zaznaczyła.
Sergio Palumberi, manager misji Axiom-4 z ramienia ESA, tłumaczył w rozmowie z PAP, na czym polega jego rola: „W przypadku każdej misji jest wiele różnych prac do wykonania, od inżynierii po bezpieczeństwo, logistykę, rozwój eksperymentów. Współpracuje ze sobą wiele różnych zespołów, a moim zadaniem jest koordynowanie ich pracy. Musze się upewnić, że jesteśmy gotowi do wykonania misji, że wszystko przebiegnie właściwie, i że misja zakończy się sukcesem”.
Z kolei astronauta projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej Sławosz Uznański-Wiśniewski wyraził nadzieję, że dzięki jego misji Polska znajdzie „swoje stałe miejsce w kosmosie długoterminowo” i będzie rosła „jako międzynarodowy gracz, kształtujący przyszłość technologiczną Europy”. „Myślę, że mamy na to potencjał” – dodał.
Polski astronauta podkreślił, że jest technologiem, inżynierem i przez ostatnie 15 lat pracował jako inżynier. „Reprezentuję Polskę, reprezentuję siebie, ale też reprezentuję tysiące inżynierów, którzy pracują (…) latami” – dodał.
Przypomniał, że zabierze na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) 13 eksperymentów z Polski, wyselekcjonowanych spośród 65 zgłoszonych. Dotyczą one bardzo wielu dziedzin – od medycyny, biologii, poprzez biotechnologię, po nauki inżynierskie. Wyraził nadzieję, że uda się je wszystkie przeprowadzić.
Uznański-Wiśniewski zdradził też, że zabierze na orbitę oprócz polskiej flagi – emblematu, który miał na skafandrze Mirosław Hermaszewski podczas lotu w kosmos w 1978 r. – m.in. wiersze Wisławy Szymborskiej, muzykę Fryderyka Chopina oraz pamiątki związane z Marią Skłodowską-Curie i Kopernikiem.(PAP)
Nauka w Polsce
abu/ andr/ sno/ agt/ bar/ jpn/
