Zdjęcie: Adobe Stock
Wdrożenie ustawy o przeciwdziałaniu nieprawidłowościom w systemie wizowym wywołało chaos prawny i administracyjny. Skutecznie ogranicza to dostęp do szkolnictwa wyższego w Polsce studentom zagranicznym, którzy zostali przyjęci zgodnie z prawem, jak poinformowała Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP).
W poniedziałkowym komunikacie Prezydium KRASP wyraziło „poważne obawy dotyczące wyzwań, przed którymi stoją polskie uczelnie w zakresie przyjmowania studentów zagranicznych na mocy ustawy z dnia 4 kwietnia 2025 r. o reformie systemu wizowego, która weszła w życie 1 lipca 2025 r.”.
Organ podkreślił, że zmiany w ustawie o szkolnictwie wyższym i nauce nakładają obecnie na większość kandydatów zagranicznych obowiązek wykazania się znajomością wybranego języka wykładowego na poziomie B2. Jednak akceptowalne dowody kompetencji językowych pozostają nieokreślone ze względu na brak oficjalnego rozporządzenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Przedstawiciele środowiska akademickiego ostrzegają, że ta luka w przepisach opóźnia procesy rekrutacyjne, stwarzając „niejasności zarówno dla kandydatów, jak i instytucji, co do wiarygodnych metod weryfikacji znajomości języka”.
„Wzywamy Ministerstwa Nauki i Spraw Zagranicznych do uzgodnienia stanowisk i priorytetowego potraktowania kwestii sfinalizowania wytycznych dotyczących akceptowanych dokumentów potwierdzających znajomość języka” – podkreślili rektorzy.
CRASP sugeruje, aby jako uznawane dowody uwzględniać wyniki egzaminów na poziomie B2 wydanych przez uniwersytety oraz dyplomy zagranicznych szkół średnich, w których nauka odbywała się w odpowiednim języku.
Urzędnicy sprzeciwili się również insynuacjom ministerstwa dotyczącym zdolności uniwersytetów do obiektywnej oceny kompetencji językowych. „Zakładanie, że we wszystkich instytucjach dochodzi do systemowych nadużyć, jest bezpodstawne. Obowiązujące mechanizmy prawne pozwalają właściwemu ministrowi zająć się wszelkimi potwierdzonymi naruszeniami” – wyjaśniono w oświadczeniu.
Dodatkowe obawy dotyczą niespójnego stosowania przepisów przejściowych. Pomimo wejścia w życie nowych przepisów 1 lipca 2025 r., niektóre konsulaty rzekomo stosują zaktualizowane wymagania wobec studentów przyjętych na podstawie poprzednich przepisów.
KRASP skrytykował także kwestionowane decyzje dotyczące miejsc dla studentów w różnych regionalnych władzach oświatowych, zauważając, że kandydaci często składają podania do kilku polskich uczelni.
Prezydium, popierając środki mające na celu zapobieganie nadużyciom w systemie wizowym, podkreśliło, że nierozwiązane luki w przepisach powodują zamieszanie, które w nieproporcjonalnym stopniu dotyka legalnie zapisanych studentów zagranicznych.
„Te wydarzenia podważają wysiłki Polski na rzecz internacjonalizacji środowiska akademickiego i grożą osłabieniem globalnej pozycji polskich uczelni” – podsumowali rektorzy. (PAP)
abu/ agt/