W marcu 2025 r. po raz kolejny przestawimy wskazówki zegara, przechodząc z czasu zimowego na letni. Zwyczaj ten kojarzy się wielu osobom z nadejściem wiosny, bo dzięki zmianie możemy cieszyć się znacznie dłuższym dniem. Kiedy dokładnie przestawiamy zegarki?
Zmiana czasu z zimowego na letni nastąpi 30 marca 2025 r.
Małgorzata Krzystała
Zmiana czasu na letni wypada zawsze w ostatni weekend marca. W nocy z soboty na niedzielę przesuwamy zegarki o godzinę do przodu (potocznie mówi się, że „śpimy godzinę krócej”), jednak dzięki temu, że dzień staje się dłuższy, wiele osób zauważa poprawę samopoczucia oraz codziennego funkcjonowania. W teorii przestawianie zegarków ma też poprawić produktywność.
Zmiana czasu na letni 2025. Kiedy wypada?
Zgodnie z przyjętym zwyczajem, przechodząc z czasu zimowego na letni, zegarki przestawiamy w ostatni weekend marca. W 2025 roku nastąpi to w nocy z 29 na 30 marca, a dokładnie 30 marca o godzinie 2:00 w nocy. Zegarki trzeba przestawić do przodu, czyli na godzinę 3:00. Tego dnia zostanie odwołany czas zimowy środkowoeuropejski, który został wprowadzony 27 października 2024 r. 30 marca Słońce wzejdzie w Warszawie o godzinie 6:13, a zajdzie o 19:07. Oznacza to, że dzień potrwa prawie 13 godzin i będzie dłuższy od najkrótszego dnia w roku o ponad 5 godzin i 14 minut.
Zmiana powoduje, że w niedzielę noc skraca się o godzinę. Z tego powodu niektóre osoby mogą odczuwać gorsze samopoczucie, spowodowane zmianą rytmu dobowego. W urządzeniach elektronicznych, takich jak smartfony, komputery i smartwatche nie musimy pamiętać o przesunięciu wskazówek, bowiem godziny przestawią się automatycznie. Czas trzeba będzie ustawić ręcznie w przypadku tradycyjnych zegarów i zegarków.
W zeszłym roku zmiana czasu z zimowego na letni nastąpiła w trakcie Świąt Wielkanocnych – 31 marca obchodziliśmy Niedzielę Wielkanocną. Dzięki temu osoby, które odczuły deficyt snu, mogły odespać straconą godzinę dzień później, w Wielki Poniedziałek. W 2025 roku takiej „taryfy ulgowej” nie będzie.
Zmiana czasu: Do kiedy będzie obowiązywać?
Wiele osób podważa sens zmiany czasu. Temat ten jest przedmiotem dyskusji już od wielu lat i to nawet na forum Unii Europejskiej. Za każdym razem, gdy przestawiamy zegarki, zakłócamy swój rytm dobowy. Z tego względu przez kilka kolejnych dni możemy czuć się gorzej. Osoby szczególnie wrażliwe odczuwają spadek wydajności i pogorszenie koncentracji. W 2019 r. CBOS przeprowadził ankietę dotyczącą zmiany czasu. Aż 80 proc. respondentów opowiedziało się za odejściem od rozdzielania czasu na letni i zimowy.
Zmiana czasu następuje w całej Unii Europejskiej w tym samym terminie, zgodnie z Dyrektywą 2000/84/EC. Jak długo będzie obowiązywać ten zwyczaj? Niestety nie wiadomo. Obecnie obowiązuje nas harmonogram zmian czasu na lata 2022-2026 wydany przez Komisję Europejską. Wiadomo zatem, że w przyszłym roku również trzeba będzie przestawiać zegarki.
Skąd wziął się pomysł zmiany czasu?
W 1907 r. William Willett przedstawił swoją koncepcję zmiany czasu w broszurze „The Waste of Daylight”, przekonując, że dzięki przestawieniu zegarków o 80 minut w okresie letnim, państwo będzie mogło zaoszczędzić duże kwoty na oświetleniu. Za zmianą czasu opowiadali się też Benjamin Franklin i George Vernon Hudson. Pierwszym krajem, który wprowadził ten zwyczaj, były Niemcy. Nastąpiło to w 1916 r.
W Polsce zmiana czasu została wprowadzona jednorazowo w 1919 r. Zwyczaj kontynuowano w latach 1946-1949, a następnie 1957-1964. Od 1977 r. został wprowadzony na stałe.
