17.04.2025. Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek na konferencji prasowej w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej w Warszawie, 17. tego miesiąca. W programie spotkania znalazło się podpisanie umowy na realizację projektu „Science4Business – Nauka dla Biznesu” finansowanego w ramach Programu Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki. (ad) PAP/Radek Pietruszka
„Przyszłość jest w rękach tych, którzy potrafią połączyć technologię z ludzką wiedzą i są zaangażowani w ustawiczne kształcenie” – powiedział minister nauki Marcin Kulasek podczas panelu dyskusyjnego „Edukacja dla gospodarki” na Europejskim Kongresie Gospodarczym w Katowicach.
Rozmowa dotyczyła przygotowania kadr do pracy w gospodarce, zawodów przyszłości, zawodów deficytowych, szkoleń zawodowych i trwającej debaty: inżynier kontra humanista.
Minister Marcin Kulasek stwierdził, że przyszłość sprzyja osobom, które potrafią integrować postęp technologiczny z ludzkim zrozumieniem, a także tym, które są oddane ciągłemu uczeniu się. Podkreślił ten punkt dotyczący potrzeby adaptacji w zmieniających się branżach w trakcie zawodowej podróży.
Minister Kulasek, omawiając konieczne reformy w edukacji i szkolnictwie wyższym, zauważył, że potrzebna jest ewolucja, a nie rewolucja – choć taka ewolucja musi być „nieznacznie dostosowana”, aby nadążać za szybko zmieniającym się światem.
W tym kontekście minister wspomniał, że ministerstwo pracuje obecnie nad nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym. Wskazał, że jest to niezbędne nie tylko dla większych uniwersytetów, ale także dla instytucji zawodowych, które „muszą odpowiadać na potrzeby lokalnego rynku”. Ponadto zauważył, że w świetle wyzwań demograficznych uniwersytety muszą się dostosować, konsolidując się lub tworząc federacje — inicjatywa wspierana przez Ministerstwo Nauki. To podejście, kontynuował, zapewni przetrwanie uniwersytetów, umożliwiając im jednocześnie opracowywanie „świeżych” programów nauczania, które odpowiadają obecnym wymaganiom rynku.
Marcin Kulasek wspominał swoje pierwsze chwile jako ministra, kiedy priorytetem ministerstwa było angażowanie się w dialog ze społecznością, przestrzegając zasady „nic o nas bez nas”. „Społeczność — uniwersytety, rektorzy, profesorowie, doktorzy i studenci — najlepiej rozumie, co jest konieczne i co jest wymagane. Rolą ministerstwa jest stwarzanie im możliwości i wyznaczanie kierunków” — stwierdził szef Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Podkreślił pilny temat ewaluacji w społeczności naukowej jako ilustrację takiego dialogu, który obejmuje utworzenie ministerialnego zespołu do spraw tej kwestii (niedawno rozszerzonego, jak zauważył minister), potencjalne wprowadzenie zmian regulacyjnych i opracowanie nowych, zorientowanych na przyszłość zasad, aby „położyć kres tej patologii”.
Minister zajął się również kwestią podniesioną podczas dyskusji: czy w przyszłości będzie większe zapotrzebowanie na inżynierów lub absolwentów nauk humanistycznych. „Inżynierowie są bez wątpienia niezbędni dla gospodarki, ale absolwenci nauk humanistycznych są również niezbędni” – odpowiedział.
Marcin Kulasek przypomniał również o niedawnej umowie podpisanej z minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyną Pełczyńską-Nałęcz w celu wdrożenia programu „Science4Business – nauka dla biznesu”, który przeznaczy prawie 300 mln zł na uniwersyteckie centra transferu technologii na projekty mające na celu wzmocnienie współpracy między środowiskiem akademickim a biznesem. „Ten program ma potencjał, aby napędzać tę ewolucję, ponieważ zapewnia finansowanie nauki” – stwierdził.
Dalej odniósł się do wcześniejszych apeli o zwiększenie finansowania nowej infrastruktury badawczej i laboratoriów. „Mamy już istniejące ramy. Teraz musimy inwestować w ludzi” – podkreślił, wymieniając „zdolnych studentów, którzy po ukończeniu studiów nie decydują się pozostać na polskich uniwersytetach w celach badawczych, ale wolą wyjechać za granicę, gdzie możliwości są bardziej sprzyjające”.
Minister przypomniał również, że Polska obecnie przeznacza 1,56% swojego PKB na badania i rozwój. Zauważył, że „w rządzie panuje zrozumienie” co do konieczności podniesienia tych wydatków do „mitycznych” 3%. „Miejmy nadzieję, że w ciągu kilku lat — a nie tylko kilkunastu — uda się zabezpieczyć niezbędne środki na badania i rozwój” — stwierdził.
„Uważam, że gdybyśmy mogli osiągnąć średni europejski poziom odniesienia 2,2% dla nauki w tym okresie, bylibyśmy w korzystnej sytuacji” – wspomniał. Jednocześnie przyznał, że nie chce być „strażnikiem obietnicy złożonej przez premiera”, choć nadal ma nadzieję, że zostanie ona zrealizowana.
Trzydniowy 17. Europejski Kongres Gospodarczy (EEC) rozpoczął się w środę. Tematem tegorocznej edycji wydarzenia jest „Razem dla Bezpiecznej Przyszłości”. Głównym tematem jest bezpieczeństwo i transformacja w świetle polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. (PAP)
akp/ zan/
