Ponad 2,3 miliona osób na koniec 2023 roku wykonywało pracę na podstawie umów cywilno-prawnych, to jest umów zlecenie czy umów o dzieło – wynika z raportu opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny.
Pracę na podstawie umów cywilno-prawnych, np. zlecenia i o dzieło, wykonywało w ostatnim dniu grudnia 2023 r. w Polsce 2,376 miliona osób – poinformował w środę GUS. Wśród nich zauważalny był większy udział kobiet. Stanowiły one 51,5 proc. ogółu. Tego rodzaju umowy były wykorzystywane głównie w sektorze prywatnym, w którym skupionych było 89,4 proc. ogółu zleceniobiorców. W sektorze publicznym kobiety stanowiły 56,7 proc., a w prywatnym 50,8 proc.
„Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego w Polsce umowy zlecenia i pokrewne mogą zawierać osoby od 13. roku życia” – przypomniano w raporcie. Na koniec 2023 roku mediana wieku zleceniobiorców wyniosła 43 lata, a dla kobiet była o 2 lata wyższa niż dla mężczyzn. Wśród zleceniobiorców w przedziale wiekowym 37-65 lat umowy zlecenia i pokrewne wykonywało więcej kobiet niż mężczyzn, natomiast w pozostałych rocznikach występowała przewaga mężczyzn.
Branże z największą liczbą osób zatrudnionych na umowach zlecenie, umowach o dzieło i pokrewnych
Według danych GUS najwięcej osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych było w sekcji „Administrowanie i działalność wspierająca” (18,8 proc.). Sekcja ta obejmuje m.in. działalność agencji zatrudnienia świadczących usługi pośrednictwa pracy.
Sekcja „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna” była drugą (11,8 proc.) w kolejności pod względem liczby osób wykonujących pracę na podstawie analizowanych umów. „Była to zarazem najbardziej sfeminizowana sekcja PKD, w której udział kobiet wyniósł 83,0 proc.” – podkreślono. Duży udział kobiet zaznaczył się również w sekcji „Działalność finansowa i ubezpieczeniowa”, udział kobiet wyniósł w niej 73,6 proc. „Natomiast najwyższy udział mężczyzn wśród zleceniobiorców odnotowano w sekcjach „Budownictwo oraz Transport” i „gospodarka magazynowa” (odpowiednio 84,3 proc. i 81,3 proc.)” – podano.
Region warszawki i śląski z największą liczbą umów cywilno-prawnych
Biorąc pod uwagę dane z 31 grudnia 2023 r., najwięcej osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych mieszkało w regionie warszawskim stołecznym oraz w regionie śląskim – odpowiednio 302,9 tys. i 284,2 tys. osób.
Natomiast regionami o najmniejszej liczbie zleceniobiorców były opolski i świętokrzyski (odpowiednio 53,0 tys. i 55,3 tys. osób). „Udział kobiet wyniósł od 49,4 proc. w regionie pomorskim do 54,2 proc. w regionie świętokrzyskim” – przekazano.
Wśród osób pracujących na umowie zlecenie było 22,7 tys. osób zamieszkałych za granicą. Kobiety stanowiły w tej grupie 36,5 proc.
Nakaz zamiany umowy B2B bądź cywilno-prawnej na umowę o pracę. Nowe uprawnienie PIP
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) i Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) chcą, aby inspektorzy mogli nakazać pracodawcy zamianę umowy B2B, umowy o dzieło lub umowy zlecenia na umowę o pracę, jeśli zmiana będzie spełniała określone przesłanki.
– Pracujemy nad rozwiązaniem, dającym nowe kompetencje inspektorom pracy. Prace nad projektem zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy jeszcze trwają – przekazał redakcji biznesowej tvn24.pl Tomasz Zalewski, pełniący obowiązki rzecznika prasowego Głównego Inspektora Pracy.
Z danych PIP wynika, że w 2023 roku w trakcie skontrolowanych 40 717 umów cywilno-prawnych inspektor pracy zakwestionował 1852 z nich. Były to umowy o dzieło, umowy zlecenia i samozatrudnienie.
Czytaj więcej: To może być rewolucja. Nowe uprawnienia w sprawie etatów >>>
