Zdjęcie: Adobe Stock
W wywiadzie dla Financial Times z poniedziałku Hanna Stjaerne, dyrektor wykonawczy Fundacji Nobla, wyraziła zaniepokojenie rosnącymi zagrożeniami dla wolności nauki i badań. Podkreśliła, że Nagrody Nobla muszą „chronić” te kluczowe elementy, ponieważ są coraz bardziej zagrożone.
„Naszą misją będzie konsekwentnie ochrona wiedzy i znaczącego wkładu naukowców” – zauważyła Stjaerne. „Ta odpowiedzialność jest teraz ważniejsza niż kiedykolwiek, ponieważ w burzliwych czasach ludzie szukają nadziei” – stwierdziła.
Od czasu objęcia sterów Fundacji Nobla w styczniu Stjaerne zauważyła, że znaczenie Nagród Nobla wzrosło, szczególnie w obliczu rozprzestrzeniania się dezinformacji, które zagraża zrozumieniu uzyskanemu dzięki badaniom. Nagrody powinny ucieleśniać „wolność myśli” i „zdolność naukowców do działania bez ograniczeń” – dodała.
Chociaż Stjaerne nie skrytykowała bezpośrednio administracji prezydenta Donalda Trumpa, brytyjski dziennik podkreślił, że jej uwagi zostały wygłoszone na tle narastających represji rządu USA wobec wiodących organizacji badawczych, którym ograniczono finansowanie, a także ograniczono niektóre obszary badań przez Waszyngton.
FT wspomniał, że w USA ruch o nazwie „Stand Up for Science” opowiada się przeciwko proponowanym cięciom i ideologicznym ograniczeniom badań w takich dziedzinach jak zmiana klimatu, szczepionki i różnorodność. Trump nominował Roberta F. Kennedy’ego Jr., znanego ze swojego stanowiska antyszczepionkowego, na stanowisko szefa Departamentu Zdrowia.
Nagrody Nobla od dawna są przedmiotem sporu dla amerykańskiego prezydenta, który czuje niezadowolenie, że jeden z jego poprzedników, Barack Obama, otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla, podczas gdy on nigdy jej nie otrzymał. W zeszłym miesiącu Trump twierdził, że zasłużył na nagrodę za wysiłki na rzecz rozwiązania konfliktu w Strefie Gazy, ale zauważył, że uważa, że jej nie otrzyma.
Zapytana, czy martwi się nowym konfliktem transatlantyckim, jeśli Trump nie zostanie uhonorowany, Stjaerne zauważyła, że Nagroda Nobla jest bardzo pożądana przez wielu. „Codziennie otrzymuję liczne sugestie w swojej skrzynce odbiorczej” – stwierdziła.
Jak podkreśla FT, tegoroczne Nagrody Nobla mogą być postrzegane jako odzwierciedlenie obecnych okoliczności politycznych. Nominacje do Pokojowej Nagrody Nobla mogą zgłaszać wyłącznie osoby spełniające określone kryteria, takie jak członkostwo w rządach krajowych lub organach ustawodawczych. Komitet Noblowski poinformował, że do 31 stycznia zgłoszono 338 nominacji do tegorocznej nagrody, chociaż nazwiska nominowanych pozostają nieujawnione.
Rolą Fundacji Nobla jest zarządzanie majątkiem przekazanym przez Alfreda Nobla na nagrody nazwane na jego cześć. Zadaniem Fundacji jest zapewnienie niezależności komitetów odpowiedzialnych za wybór laureatów. (PAP)
system operacyjny/ap/
