Po prawie czterech miesiącach przerwy wznowiono nabór wniosków w ramach rządowej inicjatywy „Czyste Powietrze”. Zaktualizowana wersja nadal umożliwia wymianę przestarzałych systemów grzewczych i kompleksową izolację budynków, ale wprowadzono również nowe komponenty. W Bankier.pl analizujemy aktualne warunki programu.

„Czyste powietrze” to szeroko uznawana inicjatywa rządowa nadzorowana przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program ma na celu walkę ze smogiem poprzez wymianę nieefektywnych, starych kotłów (często nazywanych palaczami) i zapewnia możliwości uzyskania dotacji na renowację budynków.
Od początku programu (19.09.2025) do chwili obecnej złożono ponad milion wniosków, a beneficjentom wypłacono około 15,2 mld zł. Budżet na nowy nabór pochodzi z Funduszu Modernizacyjnego (10 mld zł), a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dysponuje również środkami z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i programu FEnIKS (Europejskie Fundusze na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko).
Kto skorzysta na programie Czyste Powietrze?
Osoby kwalifikujące się do ubiegania się o dotacje w ramach programu muszą być właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub niezależnych jednostek mieszkalnych z odrębną księgą wieczystą (pozwolenie na budowę powinno zostać wydane nie później niż 31 grudnia 2020 r.). Wnioskodawca musi posiadać prawa własności do nieruchomości przez co najmniej trzy lata przed złożeniem wniosku i musi również spełniać określone kryteria dochodowe. Dotacja może zostać przyznana tylko raz i na jeden budynek.
Nowością jest wprowadzenie tzw. operatorów, do których obecnie mogą należeć gminy i WFOŚiGW (oddziały regionalne funduszu). Mają one na celu pomoc beneficjentom poszukującym zwiększonych i maksymalnych poziomów finansowania i prefinansowania, prowadząc ich przez cały proces aż do rozliczenia dotacji.
Wymiana pieca wymaga audytu energetycznego
Dofinansowanie można uzyskać m.in. na:
- wymiana starego pieca na bardziej ekologiczne i wydajne źródło ogrzewania,
- modernizacja systemu grzewczego,
- poprawa izolacji budynku,
- wymiana okien i drzwi,
- przeprowadzanie audytu energetycznego i wydawanie świadectwa charakterystyki energetycznej.
Nowy program nakazuje również weryfikację standardu energetycznego budynku . Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek inwestycji, audyt określi stan energetyczny i zapotrzebowanie na energię, kończąc się wydaniem dokumentu określającego niezbędne prace (w zależności od standardu, może to obejmować wymianę źródła ciepła, termomodernizację lub kombinację obu). Po zakończeniu projektu wymagany będzie certyfikat energii cieplnej, potwierdzający, że budynek zużywa mniej energii. Oba dokumenty może podpisać wyłącznie osoba zarejestrowana w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.
Ograniczenia dochodowe
Ograniczenia dotyczące dochodów wnioskodawców i kwalifikowanych wydatków są w programie „Czyste powietrze” znaczne. Są one następujące:
Poziomy finansowania w programie Czyste Powietrze |
|||
---|---|---|---|
Poziom finansowania |
Próg dochodów wnioskodawcy |
Procent finansowania |
Przykłady maksymalnych kwot dotacji |
Podstawowy |
135 000 zł/rok |
40% kosztów |
Audyt i świadectwo charakterystyki energetycznej – zł |