Zdjęcie: Adobe Stock
Wdrożenie ustawy o zwalczaniu nieprawidłowości w systemie wizowym doprowadziło do chaosu w systemach administracyjno-prawnych. Doprowadziło to do praktycznych ograniczeń w możliwościach kształcenia w Polsce studentów zagranicznych rekrutowanych legalnymi kanałami, jak poinformowała Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich.
W poniedziałkowym komunikacie Prezydium KRASP wyraziło „głębokie zaniepokojenie wyzwaniami, z jakimi borykają się polskie instytucje szkolnictwa wyższego w zakresie przyjmowania studentów zagranicznych po wejściu w życie ustawy z dnia 4 kwietnia 2025 r. o nieprawidłowościach w systemie wizowym, która weszła w życie 1 lipca 2025 r.”.
Komisja podkreśliła, że zgodnie ze zmienionymi przepisami Ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, powiązanymi z Ustawą wizową, znaczna część kandydatów zagranicznych musi obecnie wykazać się znajomością wybranego języka wykładowego na poziomie B2. Wytyczne dotyczące dopuszczalnych metod certyfikacji pozostają nieokreślone, w oczekiwaniu na nieopublikowane rozporządzenie ministerialne Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Liderzy środowiska akademickiego podkreślili, że brak towarzyszących regulacji opóźnił działania rekrutacyjne, stwarzając „niejasności zarówno dla kandydatów, jak i instytucji, co do ważnych form weryfikacji kompetencji językowych”.
„Wzywamy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych do niezwłocznego uzgodnienia stanowisk i sfinalizowania niezbędnych ram dla certyfikacji dokumentów potwierdzających znajomość języka” – apelowali przedstawiciele środowiska akademickiego.
Członkowie KRASP zaproponowali, aby akceptowane dowody obejmowały w szczególności certyfikaty ukończenia egzaminu językowego na poziomie B2 wydane przez uniwersytety oraz dyplomy z zagranicznych szkół średnich, w których nauka odbywała się w danym języku.
Rektorzy sprzeciwili się również sugestiom urzędników Ministerstwa Spraw Zagranicznych, podważającym bezstronność uczelni w ocenie znajomości języka wykładowego. „Zakładanie nieprawidłowości w instytucji bez dowodów stanowi nadużycie uprawnień. W przypadku ujawnienia nieprawidłowości, właściwy minister zachowuje prawo do interwencji prawnej i żądania podjęcia działań naprawczych” – stwierdzono w oświadczeniu.
Dodatkowe obawy budziło niejednolite traktowanie studentów przyjętych na podstawie wiz przed 1 lipca 2025 r. Pomimo obowiązywania poprzednich zasad przyjęć, zgłaszane praktyki konsularne czasami stosują nowe wymagania wstecznie wobec tych kandydatów.
Komisja skrytykowała również kontrolę decyzji regionalnych urzędników ds. edukacji dotyczących uniwersytetów spoza ich jurysdykcji. „Przyszli studenci często składają podania do wielu uczelni w całym kraju” – wyjaśnili.
Uznając konieczność zwalczania nadużyć w systemie wizowym, liderzy KRASP ostrzegają, że wciąż istnieją nierozwiązane luki regulacyjne. Ten chaos administracyjny grozi podważeniem wysiłków Polski na rzecz internacjonalizacji środowiska akademickiego i globalnej reputacji instytucji.
„Obecne wydarzenia stoją w sprzeczności ze strategicznymi celami internacjonalizacji i zagrażają konkurencyjności polskich uczelni za granicą” – podsumowali rektorzy. (PAP)
abu/ agt/
