Zdjęcie: Adobe Stock
Głównym źródłem niepewności w Europie jest jej zależność od importowanych paliw kopalnych, w szczególności ropy naftowej i gazu ziemnego. Ta zależność sprawia, że kontynent jest podatny na manipulacje geopolityczne i podważa jego stabilność gospodarczą, ostrzegają naukowcy z europejskich akademii nauk.
We wtorek w Brukseli zaprezentowano najnowszy raport EASAC – Rady Doradczej ds. Nauki Europejskich Akademii Nauk, zrzeszającej krajowe akademie nauk państw członkowskich UE, Norwegii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii, jak podano w komunikacie prasowym Polskiej Akademii Nauk.
W dokumencie podkreślono, że najpoważniejsza niepewność w Europie wynika z jej uzależnienia od importowanych paliw kopalnych, głównie ropy naftowej i gazu ziemnego.
„To uzależnienie naraża kontynent na przymus geopolityczny i zmniejsza jego odporność ekonomiczną. Tylko starannie zarządzana transformacja w kierunku zrównoważonej energii krajowej i innowacyjnych technologii opracowanych w Europie może zagwarantować bezpieczną i pomyślną przyszłość. Rosnące napięcia geopolityczne, wraz z dużym uzależnieniem od importowanych paliw, surowców i technologii, stanowią coraz większe zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Europy” – stwierdza raport.
Według PAN raport został sporządzony przez 27 naukowców z całej Europy, nominowanych przez ich krajowe akademie nauk. Jego celem jest dostarczenie europejskim decydentom wiarygodnych danych, analiz i praktycznych rekomendacji.
Omawiając raport zatytułowany „Bezpieczeństwo zrównoważonych dostaw energii”, dyrektor programu energetycznego EASAC, dr William Gillett, podkreślił, że „bezpieczeństwo energetyczne jest synonimem bezpieczeństwa”.
Raport porusza również takie kwestie, jak wykorzystywanie energii jako dźwigni przez rządy autorytarne, zmienność cen energii i konieczność zaprzestania pozyskiwania rosyjskiej energii w Europie.
Ponadto autorzy opowiadają się za inwestycjami w efektywność energetyczną, produkcję energii odnawialnej, cyberbezpieczeństwo i rozbudowę infrastruktury energetycznej.
Podkreślają również, że transformacja ta powinna wykorzystywać lokalne zasoby, wspierać europejski przemysł i angażować obywateli zarówno w inicjatywy, jak i w osiągane korzyści.
Badacze przedstawili kilka kluczowych rekomendacji. Początkowo stwierdzili, że zwiększenie efektywności energetycznej i wspieranie gospodarki o obiegu zamkniętym zmniejszy popyt, wzmocni odporność infrastruktury i poprawi dostępność surowców.
W raporcie podkreślono również konieczność odejścia od paliw kopalnych na rzecz zrównoważonych źródeł energii, w tym odnawialnego wodoru dla przemysłu, co łagodzi niebezpieczne uzależnienia, a także koszty związane ze zmianą klimatu i negatywnymi skutkami dla zdrowia.
Po trzecie, zauważyli, że zdecentralizowane systemy energetyczne wzmacniają lokalne społeczności i przedsiębiorstwa, a jednocześnie zwiększają odporność na sabotaż i skutki zmiany klimatu.
Z końcowego zalecenia wynika, że zwiększenie europejskiej produkcji niezbędnych zrównoważonych technologii i systemów energetycznych, takich jak ogniwa fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe i akumulatory, nie tylko wzmacnia bezpieczeństwo, ale także przyczynia się do tworzenia wartości w Europie i stymuluje wzrost gospodarczy.
Pełny raport jest dostępny na stronie internetowej EASAC. (PAP)
akp/ agt/
