Nowe badanie sugeruje, że osoby cierpiące na ból kolan mogą odczuć ulgę po zastosowaniu terapii małymi dawkami radioterapii.
Osoby cierpiące na łagodną lub umiarkowaną postać zwyrodnieniowego zapalenia stawów kolanowych odczuwały mniejszy ból i miały lepszą sprawność ruchową po radioterapii – poinformowali naukowcy w niedzielę na spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Radioterapii Onkologicznej w San Francisco.
„Osoby z bolesną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych często stają przed trudnym wyborem między ryzykiem skutków ubocznych leków przeciwbólowych a ryzykiem związanym z operacją wymiany stawu” – powiedział główny badacz dr Byoung Hyuck Kim, adiunkt radioterapii onkologicznej na Wydziale Medycznym Narodowego Uniwersytetu Seulskiego w Korei Południowej.
„Istnieje kliniczna potrzeba stosowania umiarkowanych interwencji pomiędzy słabymi lekami przeciwbólowymi a agresywnym zabiegiem chirurgicznym. Uważamy, że radioterapia może być odpowiednią opcją dla tych pacjentów, zwłaszcza gdy leki i zastrzyki są źle tolerowane” – dodał w komunikacie prasowym.
Jak zauważyli naukowcy, choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego dotyka ponad 32 miliony dorosłych Amerykanów. Występuje ona, gdy chrząstka, która zapewnia amortyzację stawu, z czasem ulega zużyciu, co ostatecznie powoduje, że końce kości zaczynają o siebie ocierać.
Naukowcy twierdzą, że w krajach europejskich, takich jak Niemcy i Hiszpania, w leczeniu bólu stawów regularnie stosuje się niskie dawki promieniowania, jednak brakuje wysokiej jakości badań klinicznych, które potwierdziłyby skuteczność tego podejścia.
Do nowego badania naukowcy zrekrutowali 114 pacjentów cierpiących na łagodne lub umiarkowane zapalenie stawów kolanowych w trzech szpitalach akademickich w Korei Południowej.
Pacjenci zostali losowo przydzieleni do jednej z trzech grup, otrzymujących albo cykl radioterapii w niskiej lub bardzo niskiej dawce, albo placebo, które nie zawierało promieniowania. Cykle leczenia trwały sześć sesji we wszystkich grupach.
Dawki promieniowania stanowiły mniej niż 5% dawek typowo stosowanych w leczeniu raka, a nie zaobserwowano żadnych skutków ubocznych związanych z promieniowaniem.
„Panuje błędne przekonanie, że promieniowanie lecznicze, czyli terapeutyczne, zawsze podaje się w dużych dawkach” – powiedział Kim. „Ale w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów dawki te stanowią jedynie niewielki ułamek tego, co stosujemy w leczeniu raka, a leczenie ukierunkowane jest na stawy położone z dala od ważnych narządów, co zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych”.
Badanie wykazało, że po czterech miesiącach u 70% osób z grupy otrzymującej niskie dawki zaobserwowano znaczącą poprawę bólu, sprawności fizycznej i ogólnego stanu stawów, podczas gdy w grupie placebo odsetek ten wyniósł 42%.
Jak zauważyli badacze, poprawę zaobserwowali także u około 58% osób z grupy otrzymującej bardzo niskie dawki, jednak wynik nie różnił się znacząco od placebo.
Kim powiedziała, że w trakcie okresu obserwacji pacjentom nie wolno było przyjmować niczego poza paracetamolem, co dodatkowo wzmacnia te wyniki.
„W poprzednich badaniach, w okresie interwencji lub obserwacji stosowano również leki takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) lub opioidy, jednak stosowanie tych środków przeciwbólowych mogło maskować efekty radioterapii” – powiedział w komunikacie prasowym.
Ponieważ w czteromiesięcznym okresie obserwacji w tym badaniu pacjentom podawano wyłącznie paracetamol, „oznacza to, że różnice między grupami leczonymi można wyraźniej przypisać samej terapii niskimi dawkami radioterapii” – dodał.
Radioterapia może być najskuteczniejsza u pacjentów, u których ból wynika ze stanu zapalnego, nawet jeśli w kolanie pozostała jeszcze pewna ilość chrząstki.
„W przypadku ciężkiej choroby zwyrodnieniowej stawów, w której staw jest fizycznie zniszczony, a chrząstka już zanikła, radioterapia nie zregeneruje tkanki” – powiedział. „Ale u osób z chorobą o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, takie podejście może opóźnić konieczność wymiany stawu”.
Zespół kończy obecnie 12-miesięczną obserwację pacjentów. Planowane są szersze badania, które dostarczą dalszych dowodów.
Kim jest przekonany, że radioterapia może pomóc wzmocnić efekty innych standardowych metod leczenia zapalenia stawów kolanowych, takich jak utrata masy ciała, fizjoterapia i leki.
„W praktyce klinicznej reakcje mogą być jeszcze silniejsze, jeśli radioterapię odpowiednio połączy się z innymi metodami leczenia, a satysfakcja pacjentów może być wyższa niż w przypadku stosowania wyłącznie obecnych opcji” – powiedział Kim.
Wyniki przedstawiane na konferencjach medycznych należy traktować jako wstępne do czasu opublikowania ich w recenzowanym czasopiśmie.
Więcej informacji
Więcej informacji na temat leczenia zapalenia stawów można znaleźć na stronie Arthritis Foundation.
Prawa autorskie © 2025 HealthDay. Wszelkie prawa zastrzeżone.
