Zdjęcie: materiały prasowe
Pięć niezwykłych badaczek z całego świata zostanie uhonorowanych nagrodami L'Oréal–UNESCO 2025 For Women in Science International Awards. Ich innowacyjne projekty, obejmujące monitorowanie zdrowia, bezpieczeństwo danych i zieloną energię, odpowiadają na niektóre z najbardziej palących wyzwań naszych czasów. Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się w czwartek w Paryżu.
Co roku Międzynarodowe Nagrody L'Oréal-UNESCO For Women in Science honorują pięć wyjątkowych kobiet z różnych regionów: Afryki i państw arabskich, Azji i Pacyfiku, Europy, Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Ameryki Północnej.
W 27. edycji programu laureaci zostali wybrani z puli 466 nominacji, po gruntownej ocenie przeprowadzonej przez niezależne jury pod przewodnictwem prof. Artura Avili – profesora w Instytucie Matematyki Uniwersytetu w Zurychu, uznanego badacza w Instituto de Matematica Pura e Aplicada w Brazylii i laureata Medalu Fieldsa w 2014 r.
Wyniki badań laureatów wyznaczają nowe ścieżki rozwoju w takich obszarach jak monitorowanie zdrowia w czasie rzeczywistym, bezpieczeństwo danych, zielona energia, wiedza kosmiczna i zanieczyszczenie powietrza. Ich odkrycia mają potencjał przekształcenia technologii, zwiększenia zdolności społeczeństwa do stawiania czoła globalnym wyzwaniom i znacznej poprawy standardów życia na całym świecie.
Laureatem z Afryki i krajów arabskich była prof. Priscilla Baker z University of the Western Cape w Kapsztadzie, w Republice Południowej Afryki. Została uhonorowana za swój znaczący wkład w rozwój wysoce czułych mikrosensorów elektrochemicznych do wykrywania zanieczyszczeń środowiska, mających zastosowanie w sektorach farmaceutycznym, spożywczym, zdrowotnym i energetycznym. Jej rola jako mentora w zakresie analitycznej elektrochemii umożliwiła studentom i początkującym naukowcom podejmowanie innowacyjnych inicjatyw badawczych w tej dyscyplinie.
Wśród laureatów z regionu Azji i Pacyfiku nagrodę otrzymała prof. Xiaoyun Wang z Instytutu Studiów Zaawansowanych Uniwersytetu Tsinghua w Pekinie w Chinach. Została doceniona za swój znaczący wkład w kryptografię i matematykę kryptograficzną, które są niezbędne do bezpiecznej komunikacji i przechowywania danych. Jej badania ujawniły znaczące luki w funkcjach skrótu powszechnie wykorzystywanych w protokołach komunikacyjnych. Standardy te są obecnie integralną częścią kart bankowych, haseł komputerowych i handlu elektronicznego. Jej wysiłki zainspirowały wiele studentek do kontynuowania kariery akademickiej w dziedzinie matematyki i bezpieczeństwa sieci.
Laureatką europejską jest prof. Claudia Felser , dyrektor i członek naukowy Instytutu Maxa Plancka ds. Badań Ciała Stałego w Dreźnie w Niemczech. Otrzymała wyróżnienie za swoją interdyscyplinarną pracę w dziedzinie fizyki, matematyki i chemii, która doprowadziła do odkrycia i stworzenia nowych materiałów magnetycznych o dużym potencjale dla przyszłych technologii zielonej energii. Jej innowacyjne podejście zapoczątkowało nową dziedzinę zwaną „topologiczną chemią kwantową” i wywołało rewolucję w materii relatywistycznej. Jej pasja i dociekliwość ustanowiły połączenie między nauką podstawową a rzeczywistymi problemami w zakresie przechowywania danych i technologii zielonej energii. Aktywnie promuje świadomość społecznej roli nauki, szczególnie poprzez zachęcanie i mentoringowanie młodszych pokoleń, zwłaszcza kobiet, do kontynuowania kariery naukowej.
Nagrodę dla kobiet naukowców z Ameryki Łacińskiej i Karaibów otrzyma prof. Maria Teresa Dova z Wydziału Nauk Ścisłych Uniwersytetu Narodowego w La Plata i starsza badaczka w National Council for Scientific and Technical Research (CONICET) w Argentynie. Została doceniona za swój kluczowy wkład w fizykę wysokich energii, w tym odkrycie i scharakteryzowanie bozonu Higgsa, eksplorację nowych dróg w fizyce i pracę w fizyce promieni kosmicznych. Jej przywództwo w tej dziedzinie i wyjątkowe poświęcenie w mentoringu młodych naukowców zainspirowały nowe pokolenie i uczyniły Argentynę znaczącym graczem w dziedzinie fizyki eksperymentalnej na arenie światowej.
Północnoamerykańską laureatką jest profesor Barbara Finlayson-Pitts , emerytowana profesor na Wydziale Chemii oraz założycielka i współdyrektor Atmospheric Integrated Research Institute na Uniwersytecie Kalifornijskim (USA). Otrzymała nagrodę za przełomowe badania, które ujawniły nowe mechanizmy powstawania zanieczyszczeń atmosferycznych, takich jak smog fotochemiczny. Ponadto ustaliła molekularne podstawy reakcji zachodzących na styku atmosfery i cząstek unoszących się w powietrzu. Jej niezwykły talent do przekładania fundamentalnych odkryć na praktyczne zastosowania zaowocował znaczącym wkładem w politykę publiczną i regulacje w zakresie chemii atmosferycznej, ostatecznie poprawiając jakość powietrza.
Według statystyk UNESCO kobiety stanowią nieco ponad jedną trzecią badaczy na świecie (31,1%). Dlatego od 27 lat Fundacja L'Oréal i UNESCO współpracują w ramach programu For Women in Science, wspólnie promując i wzmacniając rolę kobiet w nauce. Ta inicjatywa wspiera rozwój kariery kobiet naukowców i pomaga im pokonywać przeszkody.
Od początku istnienia programu L'Oréal–UNESCO For Women and Science uhonorowano 4700 badaczek, w tym 137 laureatek nagród For Women in Science International Awards i 4500 w konkursach lokalnych. Siedem laureatek otrzymało Nagrodę Nobla w dziedzinie nauk ścisłych.
Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 12 czerwca w siedzibie UNESCO w Paryżu. (PAP)
ekr/ pasek/
