Gospodarka rosyjska doświadcza znacznego napięcia z powodu trwającego od trzech lat konfliktu na Ukrainie. Wzrost PKB w czasie wojny nie maskuje podstawowych problemów systemowych. Inflacja, niedobory siły roboczej i wysokie stopy procentowe to główne wyzwania, z którymi mierzy się ludność rosyjska.
- „Historyczny rekord” – zauważył premier Michaił Miszustin, zauważając, że gospodarka rosyjska znosiła „bezprecedensową presję sankcji”.
- Rząd przeznacza znaczne środki na wykonawców obronnych, co tworzy popyt. Niemniej jednak sektor prywatny zmaga się z wymaganiami rynku i zwykłych konsumentów.
- Złożone problemy, z jakimi zmaga się gospodarka rosyjska, są widoczne w deprecjacji rubla i szalejącej inflacji.
- Więcej informacji na temat biznesu znajdziesz na stronie Businessinsider.com.pl
Trzy lata po wybuchu konfliktu na Ukrainie rosyjska gospodarka napotyka różne przeszkody, które zagrażają jej stabilności. Inflacja, niedobory siły roboczej i wysokie stopy procentowe to poważne wyzwania , które, choć nie pogarszają głównych wskaźników makroekonomicznych, mają coraz większy wpływ na rosyjskie społeczeństwo.
Gospodarka się rozwija, ale Rosjanie są w gorszej sytuacji
Rząd rosyjski z dumą podkreśla swój wzrost gospodarczy i solidne statystyki finansowe, powołując się na 4,1-procentowy wzrost PKB w 2024 r., przewyższający rządowe prognozy. „Historyczny rekord” — skomentował premier Michaił Miszustin, oceniając, że rosyjska gospodarka przetrwała „bezprecedensową presję sankcji”. Jednak, jak zauważyła niezależna platforma Meduza, do takich danych należy podchodzić ostrożnie, ponieważ nominalny wzrost PKB nie uwzględnia inflacji. Ponadto głównym motorem rosyjskiej gospodarki pozostają wydatki rządowe na potencjał wojskowy — kosztem sektora cywilnego.
Na pierwszy rzut oka Rosja prezentuje obraz gospodarczej siły. Niemniej jednak, jak zauważa Iwona Wiśniewska z Centrum Studiów Wschodnich (OSW), ukryte wyzwania w gospodarce narastają. Ekspert podkreśla, że szybki wzrost PKB jest w dużej mierze napędzany przez kontrakty państwowe dla przemysłu zbrojeniowego. Rząd inwestuje ogromne sumy w producentów broni, generując popyt. Jednak sektor prywatny nie jest w stanie zaspokoić potrzeb rynku i ogółu społeczeństwa.
Niezależni analitycy z Raiffeisen Bank szacują, że prawie jedna piąta wzrostu gospodarczego kraju w zeszłym roku pochodziła z wydatków wojskowych. Pochłonęło to prawie jedną trzecią budżetu państwa, co jest sytuacją bezprecedensową nawet w postsowieckiej Rosji. Jednocześnie produkcja cywilna pozostaje w stagnacji, a inwestycje prywatne są na minimalnym poziomie.
Koszty życia w Rosji rosną
Zawiłości wyzwań rosyjskiej gospodarki odzwierciedlają się w spadku wartości rubla i szalejącej inflacji. Bank Rosji, zmuszony do reakcji na deprecjację waluty, wdrożył drastyczne środki, podnosząc stopy procentowe do 21 procent , najwyższego poziomu od 2022 roku. Jednak wysokie stopy procentowe utrudniają pracę sektorowi prywatnemu — firmy płacą więcej za depozyty bankowe niż za ryzykowne inwestycje. W tym kontekście „Putin robi wszystko, aby pokazać, że Rosja może prowadzić wojnę” — zauważa Meduza.
Jednocześnie wzrost kosztów utrzymania najbardziej dotkliwie odczuły mniej szczęśliwe segmenty społeczeństwa, w tym emeryci i pracownicy sektora publicznego. Wynagrodzenia i świadczenia indeksowane do oficjalnej stopy inflacji, która w zeszłym roku wyniosła 9,5 procent, nie rekompensują w wystarczającym stopniu faktycznego wzrostu cen podstawowych dóbr, które w niektórych przypadkach wzrosły nawet o 18 procent.
Ironicznie, wojna przyniosła również pewne krótkoterminowe korzyści finansowe wybranym grupom demograficznym. Niedobory na rynku pracy — oficjalnie szacowane na 2 miliony osób, chociaż eksperci sugerują, że liczba ta może sięgać nawet 3 milionów — zmusiły pracodawców do podniesienia płac. Żołnierze kontraktowi i ich rodziny otrzymują stałe wypłaty, które — jak podkreśla Wiśniewska — często znacznie przekraczają średnią krajową.
Z drugiej strony deficyt siły roboczej destabilizuje inne sektory gospodarki. Reperkusje embarga technologicznego stają się coraz bardziej widoczne. Rosjanie są coraz bardziej zależni od chińskich samochodów i elektroniki , ponieważ dostępność zachodnich produktów, utrudniona przez sankcje, stała się wyzwaniem logistycznym i cenowym.
Wpływ sankcji
Analitycy zagraniczni sugerują, że chociaż sankcje powodują komplikacje, nie zadały jeszcze śmiertelnego ciosu rosyjskiej gospodarce. Ekspert OSW zauważa, że Rosja przygotowywała się na taki scenariusz, gromadząc rezerwy i wykorzystując wysokie ceny ropy naftowej, zanim UE nałożyła embargo. Jednak rząd już ogranicza wydatki na programy socjalne , realokując fundusze na wsparcie wysiłków wojskowych.
Zniesienie sankcji pozostaje głównym żądaniem Putina w trwających negocjacjach międzynarodowych. Według Iwony Wiśniewskiej obecne podejście Kremla jest pokazem siły przed rozmowami.
„Putin robi wszystko, aby pokazać, że dysponuje środkami finansowymi i jest gotowy kontynuować konflikt” – stwierdza ekspert. Dodaje również, że nawet zmniejszenie działań wojennych nie oznaczałoby zmniejszenia produkcji broni, chociaż pozwoliłoby na oszczędności w kosztach związanych z utrzymaniem armii.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Google News.
Źródło
