Zdjęcie: Adobe Stock
Najbardziej kompleksowe badania wskazują, że prawdopodobieństwo wystąpienia demencji, udaru mózgu lub depresji zależy od 17 czynników zdrowotnych, na które można wpłynąć, przyjmując zdrowszy styl życia. Do najważniejszych czynników należą nadciśnienie, masa ciała i choroba nerek.
Potwierdza to obszerny przegląd 59 metaanaliz, które są kompleksowymi ocenami licznych badań opublikowanych w latach 2000–2023. Analizy te dotyczyły podstawowych czynników ryzyka zdrowotnego, które można modyfikować, aby wpływać na demencję, udary i depresję. Najnowsze odkrycia opublikowano w „Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry”.
Najbardziej niebezpiecznymi czynnikami w tym kontekście są nadciśnienie, masa ciała i przewlekła choroba nerek. Po nich, inne znaczące ryzyka obejmują podwyższony poziom cukru we krwi, wysoki całkowity cholesterol, nadużywanie alkoholu, złe nawyki żywieniowe, upośledzenie słuchu, przewlekły ból, niewystarczającą aktywność fizyczną, brak celów życiowych, bezsenność, palenie, niskie zaangażowanie społeczne, narażenie na stres, niewystarczającą stymulację umysłową i objawy depresji.
Jak stwierdziła główna badaczka, dr Sanjuli D. Singh z Harvard Medical School, wyniki te podkreślają znaczący wpływ, jaki zmiany stylu życia i zachowania mogą mieć na choroby związane z mózgiem, których ryzyko wzrasta wraz z wiekiem. „Mamy nadzieję, że będzie to zachęcająca wiadomość dla wielu osób — istnieje wiele strategii obniżających ryzyko udarów, demencji i depresji” — twierdzi.
Ekspert zauważa, że nawet niewielkie zmiany w stylu życia mogą pozytywnie wpłynąć na kilka czynników ryzyka zdrowotnego. Doskonałym przykładem jest szczególnie niebezpieczny stan nadciśnienia tętniczego. W idealnym przypadku ciśnienie krwi nie powinno przekraczać 120/80 mmHg. Jednak jeśli wzrośnie do 140/90 mmHg, ryzyko udaru podwaja się, podczas gdy szanse na demencję wzrastają o 20 procent, a na depresję o 16 procent.
„Jesteśmy optymistami, że badania takie jak to zainspirują więcej osób do podjęcia znaczących zmian w stylu życia” – zauważył prof. Richard Isaacson z Instytutu Chorób Neurodegeneracyjnych na Florydzie, który nie brał udziału w ostatnich badaniach, w wywiadzie dla CNN.
Dr Singh podkreśla, że samo zwiększenie aktywności fizycznej i poprawa wyborów żywieniowych może znacznie obniżyć ciśnienie krwi, poziom cukru we krwi i poziom cholesterolu. Jeśli te środki okażą się niewystarczające, wskazane jest przestrzeganie zaleceń lekarskich i przyjmowanie przepisanych leków.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na świecie 55 milionów osób cierpi na demencję, a liczba ta może potencjalnie potroić się do 2050 roku. Światowa Organizacja Udaru Mózgu prognozuje, że liczba zgonów spowodowanych udarem mózgu również podwoi się do 2050 roku. (PAP)
Zbigniew Wojtasiński
zbw/ zan/