Zdjęcie: Adobe Stock
Eksperci przewidują, że w tym roku liczba przypadków raka jelita grubego w naszym kraju może wzrosnąć do prawie 25 000 po raz pierwszy. Młodsze osoby, szczególnie mężczyźni poniżej pięćdziesiątki, są coraz bardziej narażeni. Marzec został ogłoszony Miesiącem Świadomości Raka Jelita Grubego.
Onkolodzy ostrzegają, że ta forma raka jest szczególnie niebezpieczna, często pozostając bezobjawowa przez dłuższy czas. Jedyne skuteczne metody wczesnego wykrywania obejmują prosty test FIT na ukrytą krew w stolcu i kolonoskopię (endoskopowe badanie jelita grubego). Rozpoznanie choroby we wczesnym stadium zapewnia skuteczne leczenie.
Dane udostępnione podczas konferencji prasowej przez prof. Grażynę Rydzewską, Kierownika Kliniki Gastroenterologii Państwowego Instytutu Medycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie, wskazują, że do 2025 r. u 24,6 tys. Polaków ma zostać zdiagnozowanych rak jelita grubego. Liczba ta oznacza wzrost o prawie 9 tys. przypadków w porównaniu z 2010 r.
Mężczyźni są diagnozowani częściej, a wskaźnik zachorowań rośnie u nich szybciej niż u kobiet. Według prognoz, w tym roku pojawi się 15,5 tys. przypadków tego nowotworu u mężczyzn. W 2010 r. rak jelita grubego zdiagnozowano u 8700 Polaków. U kobiet w 2010 r. odnotowano 7100 przypadków, podczas gdy prognozuje się, że do 2025 r. może zostać zdiagnozowanych 9100 Polek.
Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym u mężczyzn (po raku płuc i prostaty) i drugim u kobiet (po raku piersi). „Ponad połowa przypadków raka jelita grubego jest rozpoznawana zbyt późno” – przestrzega prof. Rydzewska.
Alarmujące jest to, że występowanie tego nowotworu wzrasta wśród młodszych populacji. Statystyki z różnych krajów, w tym ze Stanów Zjednoczonych, potwierdzają tę tendencję. „Osoby urodzone w latach 90. XX wieku są znacznie bardziej narażone na raka jelita grubego w porównaniu z osobami urodzonymi w latach 50.” — zauważyła prof. Rydzewska.
Według danych przedstawionych przez amerykańskiego specjalistę, prawdopodobieństwo wystąpienia raka jelita grubego w przypadku pokolenia urodzonego w latach 90. wzrosło dwukrotnie, a częstość występowania raka odbytnicy wzrosła czterokrotnie.
Eksperci podkreślają, że wzrost zachorowań na raka jelita grubego jest przede wszystkim związany z niezdrowym stylem życia, w tym złą dietą, paleniem tytoniu, nadmiernym spożyciem alkoholu i niewystarczającą aktywnością fizyczną. „Znaczne 90-97 procent przypadków raka jelita grubego nie jest uwarunkowane genetycznie” – stwierdził prof. Jarosław Reguła, krajowy konsultant gastroenterologii i kierownik Kliniki Gastroenterologii Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
Genetyczna podatność na raka jelita grubego może być bardziej widoczna u młodszych osób poniżej pięćdziesiątki, u których rozwija się ta choroba. Jednak jest to zazwyczaj związane z niekorzystnym stylem życia. „Ryzyko tej choroby jest zwiększone przez długotrwałe spożywanie czerwonego mięsa, szczególnie przetworzonego, takiego jak grillowane, smażone lub pieczone, podczas gdy chude czerwone mięso stanowi mniejsze zagrożenie” – dodała prof. Rydzewska.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
Nauka w Polsce
zbw/ agt/
