Zdjęcie: Adobe Stock
Nature poinformował o zidentyfikowaniu nowego związku wykazującego silne działanie przeciwgrzybicze przeciwko patogenom opornym na wiele leków. Substancja ta, mandimycyna, jest klasyfikowana w makrolidach polienowych, znanej kategorii metabolitów bakteryjnych, znanych ze swoich właściwości przeciwgrzybiczych.
Zakażenia wywołane przez grzyby oporne na wiele leków stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi, podkreślając pilną potrzebę opracowania skuteczniejszych terapii.
Przez miliony lat bakterie przystosowały się do produkcji naturalnych substancji, które mogą wytępić grzyby. Substancje te odegrały kluczową rolę w opracowaniu leków przeciwgrzybiczych dla ludzi. Jednak oporność na te metody leczenia jest powszechna, a tradycyjne strategie odkrywania leków przeciwgrzybiczych (takie jak ocena skuteczności produktów naturalnych pochodzących z próbek środowiskowych) przynoszą coraz słabsze rezultaty — często skutkując jedynie ponownym odkryciem związków, które oddziałują ze znanymi celami.
Związek mandimycyna należy do makrolidów polienowych, dobrze znanej grupy produktów bakteryjnych o działaniu przeciwgrzybiczym. W przeciwieństwie do wcześniej zidentyfikowanych związków w tej kategorii, mandimycyna atakuje nowe miejsce w błonie komórkowej grzyba, co czyni ją skuteczną przeciwko różnym patogenom, które są oporne na podobne związki.
Aby odkryć makrolidy o innym mechanizmie działania, Zongqiang Wang i jego zespół z China Pharmaceutical University w Nankinie w Chinach zbadali 316 123 genomy bakterii pod kątem nowych klastrów genów. Odkryto, że jeden taki klaster ewoluował w wyraźnie odmienny sposób niż inne klastry genów kodujące makrolidy polienowe.
Późniejsze eksperymenty wykazały, że produkt tych genów, mandimycyna, nie wiąże się z ergosterolem w błonie komórkowej grzybów, który jest standardowym celem dla makrolidów polienowych. Zamiast tego wchodzi w interakcje z różnymi fosfolipidami w błonie komórkowej, okazując się skutecznym przeciwko patogenom grzybiczym, które rozwinęły oporność na obecnie dostępne leki przeciwgrzybicze, takie jak amfoterycyna B.
Naukowcy wykorzystali modele zakażeń zwierzęcych, aby ocenić skuteczność mandimycyny w kontekście różnych patogenów grzybiczych, w tym wielolekoopornego Candida auris (gatunek zidentyfikowany przez WHO jako priorytetowe zagrożenie grzybicze). Stwierdzili, że związek ten wykazuje większą skuteczność i niższą nefrotoksyczność w porównaniu z amfoterycyną B.
Paweł Wernicki (PAP)
pmw/agt/