Jeśli potrzebujesz okularów lub soczewek do pracy przy monitorze, Twój pracodawca jest zobowiązany pokryć koszty związane z ich zakupem. Niemniej jednak znaczna liczba pracowników nie korzysta ze swojego prawa do pełnego zwrotu kosztów korekcji wzroku. Czy Twój pracodawca może narzucić limity na kwotę zwrotu lub dyktować, jak często możesz wymieniać okulary?
/ 123RF/PICSEL
Zawartość:
Podstawa prawna zwrotu kosztów okularów
Zgodnie z § 8 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach, na których pracują monitory ekranowe, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary lub soczewki kontaktowe korygujące wzrok.
Jednakże jest to uzależnione od tego, czy pracownik przejdzie badanie wzroku, które wskazuje na taką konieczność. Ważne jest, aby zrozumieć, że podstawą zwrotu kosztów jest wyłącznie zaświadczenie wydane przez lekarza medycyny pracy, a nie byle jakiego okulistę. Dlatego, aby uzyskać dostęp do zwrotu kosztów, należy skonsultować się z wykwalifikowanym specjalistą, a nie z preferowanym optometrystą.
Zakres i forma finansowania
Przepisy nie określają minimalnej ani maksymalnej kwoty zwrotu. To pracodawca ustala — poprzez wewnętrzne zasady lub układy zbiorowe — w jakim zakresie zwróci koszty związane z zakupem okularów lub soczewek.
W praktyce kwoty zwrotów wahają się od 100 do 500 zł, jednak zdarzają się przypadki, gdy pracownik wydał na okulary 900 zł, a otrzymał zwrot zaledwie w wysokości 140 zł.
Ministerstwo uważa, że ten scenariusz jest zgodny z normami prawnymi, podkreślając, że ustawodawca celowo dał przedsiębiorstwom swobodę w ustalaniu polityki finansowania.
Stanowisko MRPiPS: nieograniczona częstotliwość refundacji
Przepisy nie określają również wprost częstotliwości refundacji. Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk wyjaśniła w piśmie z dnia 7 kwietnia 2025 r., że możliwość otrzymania refundacji za każdym razem, gdy lekarz zaleci korekcję wzroku, wynika wprost z § 8 rozporządzenia.
Oznacza to, że pracownik, którego wzrok się pogorszył, może ubiegać się o kolejny zwrot kosztów bez żadnych ograniczeń czasowych lub limitów dotyczących liczby potrzebnych okularów, np. w ciągu roku.
Procedura składania wniosku o zwrot pieniędzy
- Badanie medycyny pracy – pracodawca zleca regularne badania okulistyczne.
- Zaświadczenie lekarskie – lekarz medycyny pracy wystawia dokument potwierdzający konieczność korekcji wzroku.
- Wniosek o zwrot pieniędzy – pracownik składa wniosek wraz z paragonem/fakturą za okulary lub szkła.
- Zwrot wydatków – pracodawca przelewa środki na konto pracownika, zazwyczaj w dniu wypłaty wynagrodzenia lub zgodnie z wewnętrznymi procedurami.
Ważne: polityka firmy nie może stanowić, że kolejne zwroty kosztów będą możliwe dopiero po upływie określonego czasu (np. 5 lat), jeśli lekarz zaleci noszenie okularów.
Czy spodziewamy się zmiany przepisów?
Mimo licznych próśb posłów, w tym Marty Stożek (z lewej), i dyskusji na temat minimalnej stawki zwrotu w wysokości 500 zł lub 50 proc. ceny zakupu, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie planuje nowelizacji rozporządzenia z 1998 r.
Ministerstwo stwierdziło, że umożliwienie elastycznego ustalania poziomu zwrotu kosztów uwzględnia zróżnicowaną sytuację finansową pracodawców, a zmiany w przepisach mogą stanowić obciążenie dla mniejszych przedsiębiorstw.
Podsumowując, prawo wyraźnie stanowi, że pracodawca ma obowiązek zwrotu kosztów poniesionych na zakup okularów. lub soczewki kontaktowe do korygowania wzroku pracowników pracujących przy monitorze. Niemniej jednak faktyczna kwota zwrotu podlega wewnętrznym zasadom pracodawcy. Dlatego też zaleca się, aby zapytać dział HR o szczegółowe zasady w tej dziedzinie w naszej organizacji i jaka dokumentacja jest wymagana do zabezpieczenia częściowego zwrotu.
KO
