Mniejsza suma wpłat i mniejsza liczba płatników – tak można podsumować I półrocze 2024 roku, jeśli chodzi o podatek cukrowy. Powodów takiej sytuacji może być kilka.
Tak zwany podatek cukrowy wprowadzono na początku 2021 roku. Jak tłumaczyli ówcześni rządzący, jego celem jest wspieranie prozdrowotnych wyborów konsumentów i ograniczenie spożycia słodkich napojów, a także "motywowanie producentów do redukcji ilości cukru i substancji słodzących w oferowanych produktach".
Wpływy z tytułu tej opłaty jednak maleją. W pierwszym roku obowiązywania danina nakładana na napoje z dodatkiem cukrów, substancji słodzących, a także kofeiny lub tauryny zasiliła budżet kwotą 1,625 mld złotych. W całym 2022 r. z tytułu opłaty cukrowej zebrano łącznie 1,499 mld zł. Na zbliżonym poziomie były także wpłaty w 2023 roku.
ReklamaZobacz takżeWarte uwagi: 300 zł na zakupy i do 2700 zł w innych bonusach za Konto Firmowe Online w Santander Banku Polska. Bezwarunkowe 0 zł za otwarcie i prowadzenie
Jak informuje portal wiadomoscihandlowe.pl, wpływy z tytułu tzw. podatku cukrowego w pierwszym półroczu 2024 r. wyniosły 714,66 mln zł. Rok wcześniej w analogicznym okresie suma wpłat sięgnęła 727,31 mln zł. Spadek ten był niewielki, bo niespełna 2-procentowy.
Od lat spada nie tylko suma wpłat, ale i liczba płatników. Jeszcze w 2022 r. w każdym miesiącu do września włącznie płatników było powyżej 500 (w marcu i maju 2022 r. – 525), później jednak ani razu nie udało się przekroczyć wspomnianej granicy. W dwóch pierwszych miesiącach 2024 r. spadliśmy nawet poniżej poziomu 450 płatników – czytamy w portalu.
Dlaczego wpływy spadają?
Malejące wpływy z tytułu podatku cukrowego można po części tłumaczyć wprowadzonym od 1 stycznia br. zakazie sprzedaży energetyków osobom poniżej 18. roku życia, ale spadkiem sprzedaży napojów ogółem. Może to też świadczyć o zdrowszych wyborach konsumentów i ograniczeniu konsumpcji napojów słodzonych.
Jeszcze innym czynnikiem może być orzecznictwo sądów. Przepisy o opłacie cukrowej okazały się problematyczne, a Naczelny Sąd Administracyjny zdążył już rozstrzygnąć na korzyść przedsiębiorców kilka sporów ze skarbówką o to, jak i od czego należy naliczać opłatę.
NSA orzekł m.in. na korzyść producenta smakowego piwa bezalkoholowego, rozstrzygając, że "cukry występujące w napojach naturalnie nie są objęte opłatą od środków spożywczych, a w efekcie ich ilość (zawartość) nie może wpływać na wysokość tej opłaty" – odnotowują wiadomoscihandlowe.pl.
Podatek cukrowy – jakie stawki?
Podatek cukrowy składa się z części stałej oraz zmiennej. Zgodnie z przepisami, które weszły w życie od 1 stycznia 2021 r., przedsiębiorcy płacący daninę ustalają ją na podstawie następujących parametrów:
- opłata stała – 50 gr za litr napoju z dodatkiem cukru lub substancji słodzącej,
- opłata stała – 10 gr za litr napoju z dodatkiem substancji aktywnej (kofeina lub tauryna),
- opłata zmienna – 5 gr za każdy gram cukru powyżej 5 gramów/100 ml – w przeliczeniu na litr napoju.
Oprac. JM